w odróżnieniu
  • interpunkcja w wyliczeniach
    8.08.2002
    8.08.2002
    Proszę o informacje, jakie są zasady pisowni po dwukropku. Interesuje mnie zwłasza wyliczanie w przypadku dłuższych tekstów (np. kilka zdań) w każdym punkcie wyliczenia. Czy wówczas kolejny punkt zaczynamy dużą literą? Czy kończymy ostanie zdanie w danym punkcie kropką, przecinkiem czy nie wstawiamy żadnego znaku interpunkcyjnego i przechodzimy do kolejnego punktu wyliczenia? Czy te same zasady mają zastosowanie, gdy punkty numerujemy?
    Pozdrowienia AS
  • Następstwo czasów w polszczyźnie

    16.04.2023
    16.04.2023

    Witam, miałbym pytanie odnośnie wydarzenia z przeszłość w trakcie choroby, gdy opisujemy stan w którym byliśmy kiedyś - jak zapisać takie zdanie:

    "I wiedzieliśmy, że nie możemy tego zmienić." czy "I wiedzieliśmy, że nie mogliśmy tego zmienić."

    Czy te zdania mówią o tym samym czy dla potkreślenia czasu przeszłego należy używać wszystkie czasowniki stosownie do czasu w tym wypadku "mogliśmy" zgadza się?

  • zmiany w słowniku ortograficznym
    24.01.2011
    24.01.2011
    Słownik ortograficzny PWN z 2003 podaje: Popielec (ale: środa popielcowa – [70] nazwy świąt dużą literą w odróżnieniu od ich nazw opisowych). Słownik z 2010: Środa Popielcowa – bez rozróżnienia. Popielec to nie święto! To 1. dzień Wielkiego Postu – duża litera ma sens. Natomiast środa popielcowa to bardziej nazwa opisowa? Czym zatem tłumaczyć zmianę zapisu środy popielcowej z małej na dużą literę? Takie zmiany wprowadzają zamieszanie. Co z tymi, którzy nie kupują nowych wydań słowników?
    Pozdrawiam
  • Interpunkcja w monologu pomyślanym
    17.06.2016
    17.06.2016
    Szanowni Państwo,
    w dyktandzie konkursowym pojawiło się zdanie:
    „Piwonie i azalie nie podniosą się z grząskiej ziemi.” – pomyślał zrezygnowany bohater.
    Czy zostało ono zapisane poprawnie? Czy po wyrazie ziemi powinna być kropka?

    Małgorzata
  • Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych
    31.12.2015
    31.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kłopoty interpunkcyjne ze zdaniami, które chyba można uznać za sfrazeologizowane:
    Zegar chodził(,) jak chciał,
    Bóg jeden wie(,) co się tam działo,
    (…) które nie wiadomo(,) czemu miałyby służyć (czyli 'nie służyły do niczego', nie: 'nikt nie wiedział, do czego służyły’),
    Zrobię to najlepiej(,) jak się da.
    Ostatni przykład jest podobny do tego z porady gdzie się da.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Zapis nazwisk kończących się w wymowie na -i po spółgłosce
    23.11.2018
    23.11.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać o niezrozumiałą dla mnie zasadę odmianę imion i nazwisk angielskich zakończonych w pisowni na -y, a w wymowie na -i, typu Eddy, Rocky czy Kennedy. Norma obliguje nas do form Eddy'ego, Rocky'ego i Kennedy'ego, co dla mnie w mowie omija element zmiękczający [edego, rokego, kenedego] – to sygnalizuje nam apostrof. Czy jeśli cały czas wymawiamy to [i], nie lepiej byłoby zapisywać Eddiego, Rockiego, Kennediego?
  • Dywiz w nazwach miejscowości
    11.09.2017
    11.09.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, gdzie można znaleźć regułę, na którą powołał się prof. Bańko: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nurzec;15219.html. Zgodnie z nią powinno się pisać stacja Ursus Niedźwiadek, prawda? W dyktandzie warszawskim nazwa tej stacji była jednak zapisana z łącznikiem. Prosiłbym o komentarz.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jidysz jako lingua franca

    21.03.2023
    11.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?

    Z poważaniem,

    Maciej

  • dopełniacz i/lub biernik

    14.01.2023
    30.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”

    Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)

    Dziękuję,

    Karolina

  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego